Extern: Het grondbeleid moet meer gericht zijn op:

• ruimtelijke kwaliteit;
• het stimuleren van plaatselijke economie;
• het inzetten op duurzaamheid;
• het opstellen van nieuw economisch beleid;
• het verbeteren van veiligheid en leefbaarheid;
• vraaggericht aansluitend bij lokale initiatieven.

Intern: Het grondbedrijf transformeren tot een reguliere cluster grondzaken binnen de Algemene Dienst die:

• een interne bezetting (fte) met voldoende kennis en kunde (functies) heeft om de regie op het grondbeleid goed uit te kunnen voeren;
• robuust, toekomstbestendig, gericht op continuïteit en in staat is om te kunnen anticiperen op conjuncturele ontwikkelingen;
• financieel transparant en gezond is (inzet op maximale terugverdiencapaciteit).

De actuele prognose van de te verwachten resultaten van de totale grondexploitatie

Alles is te herleiden naar de ambities die we als gemeente willen nastreven. De uitkomst is de uiteindelijke realisatie van de gemeentelijke ambitie. In de nieuwe aanpak gaan we kijken naar organische gebiedsontwikkeling, nieuwe verdienmodellen en validiteit van de woningbouwopgave uit het Woonplan.

Het Woonplan geeft de (cijfermatige) onderbouwing van de woningbouwprognose. In 2016 willen we als herziening op het Woonplan 2011 met een Woonvisie komen. In Ooststellingwerf hebben we nog enkele nieuwbouwprojecten (Elsloo en Langedijke) en enkele passieve plannen (Harambe en de Kromten).

Complexen grondexploitatie

Actief grondbeleid
Voor de lopende complexen wordt binnen de exploitatie weinig risico gelopen. De resterende winst wordt bij afsluiting van de complexen toegevoegd aan de reserve. Grote uitbreidingslocaties leggen we de komende tijd zeker niet aan. Dit heeft gevolgen voor de strategische aankopen. Met het doen van aankopen (actief grondbeleid) zijn we terughoudend. Temeer omdat een aankoop nagenoeg gelijk wordt gevolgd door een afwaardering. Per geval wordt bekeken of een strategische aankoop nodig is (actief), of dat wij de aankoop aan de markt overlaten (passief). We hebben nu twee plannen waarin we kavels verkopen, Langedijke en Elsloo. In december 2015 is het Plan Donkerbroek West onherroepelijk geworden. In 2016 starten we met de uitvoering. De locatie Blughut in Oldeberkoop is voorbereid voor herontwikkeling voor woningbouw. Begin 2016 brengen we dit op de markt met een brochure over kwaliteitsvoorwaarden.  

Faciliterend en passief grondbeleid
In de dorpen zijn door diverse partijen plannen ontwikkeld, zoals aan de Anne Vondelingstraat te Appelscha en De Kromten te Waskemeer. De ontwikkeling van Terborgh-Esch werd gestopt door het ontbreken van draagvlak bij omwonenden. Andere particuliere ontwikkelingen liggen nagenoeg stil, onder andere Harambe Appelscha en De Melkweg Oosterwolde.

Ontwikkelingen niet woningbouw

• Oosterwolde Venekoten Centrum: Het plan zet in op de verbetering van de openbare ruimte en het faciliteren van particulier initiatief. Het bankgebouw aan de Hoogengaardelaan is gesloopt. De verbetering van het fietspad langs de Venekoterweg en de versterking van het groen langs de weg is gestart. In 2016 beginnen we met de herinrichting van het Stipeplein.
• Appelscha Boerestreek: Het plein aan de Boerestreek is opgeknapt. We willen particulier initiatief in de directe omgeving stimuleren. Hierbij denken we aan de verbetering van de uitstraling van bestaande bedrijven (horeca) en het starten van nieuwe initiatieven zoals een klimtoren en nieuwe uitkijktoren. De muziekkoepel is gerealiseerd.
• Appelscha Hoog: Het plan voorziet in de aanleg van een evenemententerrein om recreatie en toerisme in het gebied te stimuleren. We zoeken aansluiting bij Leeuwarden Culturele Hoofdstad 2018.

Bedrijventerreinen

• Oosterwolde Venekoten: Een strook bedrijfsterrein is ontsloten; deze grond is bijna voor de helft uitgegeven. De rest is in optie of nog vrij. Het plan Venekoten Centrum zet in op de revitalisering van het gebied Venekoten-Noord.
• Oosterwolde Ecomunity: Dit is een particulier initiatief dat gericht is op de realisatie van een hoogwaardig duurzaam bedrijvenpark met een kenniscentrum.
• Haulerwijk De Turfsteker: in Haulerwijk is nog een gedeelte van het bedrijventerrein beschikbaar.

Voor de lopende complexen lopen we geen hoge risico’s. In overeenstemming met het Besluit Begroting en Verantwoording provincies en gemeenten (BBV) zijn de winsten die genomen konden worden (inclusief de winst bij afsluiting van de complexen) toegevoegd aan de Algemene reserve grondexploitatie. Voor alle andere gronden heeft een afwaardering plaatsgevonden of is er een voorziening getroffen (in overeenstemming met de eisen van het BBV). Op basis van de regels BBV zijn de gronden gewaardeerd op agrarische waarde. Voor 2015 is de agrarische waarde bepaald op € 3,50 per m2 (was € 3,30 per m2). De boekwaarde kan nooit hoger zijn dan de huidige marktwaarde van de grond.

Algemene reserve grondexploitatie

Het doel van de algemene reserve (AR) grondexploitatie is om de winsten van de complexen toe te voegen en over deze reserve te beschikken als een complex niet kostendekkend is (een soort vereveningsfonds). Ook renteverliezen door een langere looptijd van een complex komen ten laste van de reserve. Om nu en in de toekomst verzekerd te zijn van een gezonde basis voor grondexploitatie, is het op peil houden van de reserve van essentieel belang. De stand van de reserve is per 1-1-2016 € 3,269 miljoen. Naast een bedrag van € 0,428 miljoen als algemene reserve grondexploitatie, is voor Masterplan ‘Oosterwolde Centrum – Venekoten Noord’ € 2,841 miljoen beschikbaar (€ 5 miljoen minus € 2,159 miljoen krediet voor het Masterplan).

Budget strategische aankopen

Het budget strategische aankopen is feitelijk een mandaat van de gemeenteraad aan het college om strategische aankopen te kunnen doen. Dit stelt het college in staat om snel en slagvaardig te kunnen optreden. In Donkerbroek-west kochten we voor een bedrag van € 84.000 nog enkele stukken grond aan voor de verdere ontwikkeling van het plan.