Ieder kind en iedere jongere groeit op in een veilige en gezonde omgeving. We bevorderen de mogelijkheden die jongeren krijgen om hieraan zelf vorm te geven. Ze doen mee aan de samenleving en we geven ze de mogelijkheid hun talenten te ontwikkelen. We doen een beroep op het zelf oplossend vermogen van een gezin en de manieren om hun sociale omgeving om hulp of ondersteuning te vragen. Waar nodig ondersteunen we jongeren en/of hun ouders/opvoeders. We zetten sneller professionele hulp in. Binnen het Passend Onderwijs krijgt een kind een aanbod dat bij hem of haar past.

Wat hebben we bereikt?

Het onderzoek van De Publieke Factor naar de status van het pedagogisch klimaat en de kwaliteit van de pedagogische basisvoorzieningen in Oosterwolde en Haulerwijk geeft inzicht in hoeverre de pedagogische civil society werkt. Het Preventieplan Jeugd geeft richting aan de acties die nodig zijn om veilig en gezond op te groeien in Ooststellingwerf en de netwerken in de buurten te versterken. Het gebiedsteam zoekt zijn rol in dit lokale netwerk. We zijn gestart met het maken van goede afspraken met het onderwijsveld over het Passend Onderwijs en om de relatie tussen zorg en onderwijs gestalte te geven.

Wat hebben we daarvoor gedaan?

Met ingang van 1 januari 2015 is de gemeente verantwoordelijk voor de uitvoering van de Jeugdwet. Daarvoor is in onze gemeente het Gebiedsteam 0 tot 100 opgericht. Om snel goede hulp te kunnen bieden hebben we naast de regionaal ingekochte zorg met 24 Friese gemeenten gezamenlijk, ook lokaal zorg ingekocht voor jeugd (voormalig Jeugd AWBZ extramuraal). Daarnaast voeren we overleg met lokale partners zoals onderwijs, Stichting Scala, en kinderopvang. Dit heeft geresulteerd in het opstarten van de LEJA (Lokale Educatieve Jeugd Agenda) en het Preventieplan Jeugd 2016. Met De Friesland Zorgverzekeraar zijn we in gesprek over de inzet van de Praktijkondersteuner Huisarts Jeugd GGZ (POH J-GGZ). Hierop vooruitlopend zijn we lokaal, in samenwerking met huisartsen, gestart met de voorbereidingen voor een consulent Jeugd en Gezin.

Wat merkt de inwoner ervan?

We regelen lokaal wat kan en regionaal/provinciaal wat moet. In 2015 is de zorg dichterbij de inwoner gekomen. Voor vragen of lichte vormen van hulp en ondersteuning weten zij bij wie ze terecht kunnen en worden ze snel geholpen. Het Gebiedsteam is hierbij de gemeentelijke toegang voor inwoners tot hulp en ondersteuning. Er is een focusgroep jonge mantelzorgers gestart, om deze groep zo optimaal mogelijk te ondersteunen. We betrekken jongeren actief bij het vormen van gemeentelijk beleid. Zij kunnen via moderne communicatiekanalen hun ideeën geven over gemeentelijke ontwikkelingen.

We vergroten de zelfredzaamheid en participatie van inwoners. Mensen blijven zo lang mogelijk thuis wonen en ontvangen zorg dichtbij huis.

Wat hebben we bereikt?

We hebben voor nieuwe Wmo-taken een ‘zachte landing’ gerealiseerd. Dit betekent dat inwoners die in 2014 zorg of ondersteuning via de AWBZ ontvingen, dat in 2015 ongewijzigd onder de Wmo hebben ontvangen. Binnen de bestaande Wmo-taken is de hulp bij het huishouden voortgezet. Hierdoor is er in onze gemeente geen onrust ontstaan. In 2015 zijn de kaders voor persoonsgebonden budgetten (pgb’s) vastgesteld en gecommuniceerd met de doelgroep. Voor 2016 zijn nieuwe prijsafspraken met aanbieders gemaakt. De grote hoeveelheid bestaande codes, bedoeld om zorg toe te kennen, zijn hierbij sterk ingedikt. Hierdoor is het werk voor het Gebiedsteam en aanbieders vereenvoudigd.

Wat hebben we daarvoor gedaan?

Met 200 OWO-aanbieders van zorg of ondersteuning zijn uitvoeringsafspraken gemaakt en aangepast. Sinds juli 2015 mogen aanbieders binnen die afspraken de hulp bij het huishouden leveren. Voor een goede samenwerking met het Gebiedsteam zijn drie zorgmarkten met aanbieders georganiseerd. Ook is er een bijeenkomst voor aanbieders geweest, met uitleg over facturatie en administratieve processen.

In het eerste halfjaar is er intensief overleg geweest met het Gebiedsteam op casusniveau. Indicaties voor een PersoonsGebonden Budget die op 31 december eindigden zijn verlengd tot mei 2016. Bij zorg in natura is deze termijn afhankelijk van de individuele situatie. Binnen het Sociaal Domein is een risicoanalyse opgesteld om de risico’s in beeld te brengen en beheersmaatregelen te benoemen.

De Raad is tijdens drie thema-avonden bijgepraat over het thema krimp, waarvan de laatste avond gericht was op de zorg. Inwoners boven de 65 jaar zijn benaderd voor een huistest over bewustwording van langer thuis blijven wonen. Hiervoor is samengewerkt met de Voorlichtingsadvies Commissie Ooststellingwerf. Via onze website is de ‘Vraagwijzer’ geïntroduceerd. Doel hiervan is de zelfredzaamheid te bevorderen.

Wat merkt de inwoner ervan?

2015 stond in het teken van overgangsrecht. Bestaande indicaties zijn verlengd. Voor de inwoner betekende dit voortzetting van zorg of ondersteuning en daardoor is onrust of onduidelijkheid voorkomen.

Meer mensen doen mee aan de samenleving en benutten hun talenten. Werk biedt daarvoor het beste perspectief. Meer mensen (met of zonder arbeidshandicap) gaan aan het werk. Jongeren gaan (weer) naar school om een startkwalificatie te halen. Inwoners zetten zich in voor vrijwilligerswerk of een tegenprestatie. Voor wie de mogelijkheden om te participeren beperkt zijn, bieden we zinvolle dagbesteding.

Wat hebben we bereikt?

In 2015 lag de focus sterk op uitstroom naar werk voor uitkeringsgerechtigden mét of zonder arbeidshandicap. De uitstroom naar werk van kansrijke uitkeringsgerechtigden zonder arbeidshandicap is onverminderd hoog gebleven. De eerste uitkeringsgerechtigden met een arbeidshandicap zijn bemiddeld naar reguliere arbeid (baanafspraakbanen) of een leerwerkplek. Een hoog percentage jongeren is terug gegaan naar school. Uit onderzoek blijkt dat tenminste 30% van de uitkeringsgerechtigden in Ooststellingwerf zich inzet voor vrijwilligerswerk of mantelzorg. Zij geven hiermee al invulling aan de tegenprestatie. Voor de uitkeringsgerechtigden die beperkte mogelijkheden hebben om te participeren, zijn instrumenten vanuit een integrale samenwerking met de Wmo ingezet.

Wat hebben we daarvoor gedaan?

In 2015 is het participatiebeleid verder vormgegeven. Belangrijke pijlers hierin zijn: uitstroom naar werk, het behalen van een startkwalificatie voor jongeren en de arbeidsparticipatie van uitkeringsgerechtigden met een arbeidshandicap.

Voor het verwachte tekort op het inkomensdeel (BUIG budget) is een plan ontwikkeld om de uitkeringskosten te beheersen. Dit doen we door extra in te zetten op re-integratietrajecten en handhaving. Voor de uitstroom van kansrijke uitkeringsgerechtigden hebben we directe bemiddeling naar de arbeidsmarkt ingezet. Er zijn goede onderlinge contacten met de lokale werkgevers. Dit leidt tot succesvolle matching op de arbeidsmarkt. Ook het gezamenlijke werkleertraject met Liante en ROC Friese Poort was heel succesvol. Bijna alle deelnemers behaalden startkwalificaties en/of uitstroom naar regulier werk. In 2015 is, als vervolg hierop, gestart met het Wijkleerteam.

Voor de bemiddeling van uitkeringsgerechtigden met een arbeidshandicap werd een expert ingezet met werkervaring binnen het Praktijkonderwijs. Deze deelt zijn kennis en vaardigheden ook met de uitvoering. Jongeren die nog niet beschikken over een startkwalificatie, verwijzen we naar het Regionaal Meld- en Coördinatiepunt (RMC) voor een advies over de leerbaarheid. Het doel hiervan is de jongere terug te leiden naar een passende opleiding.

Voor uitkeringsgerechtigden met een grotere afstand tot de arbeidsmarkt gebruiken we instrumenten die gericht zijn op het ontwikkelen en ontdekken van de intrinsieke motivatie. Een voorbeeld hiervan is: ‘Voor de wijk – Door de wijk’. Binnen de trajecten stimuleren we deelname aan vrijwilligerswerk. Uitkeringsgerechtigden met beperkte mogelijkheden op de arbeidsmarkt krijgen een traject aangeboden gericht op zijn of haar mogelijkheden. Deze instrumenten zetten we integraal in vanuit de Wmo en de Participatiewet. Het gaat hierbij om (arbeidsmatige) dagbesteding en beschut werk. In 2015 is hiervoor een pilot van start gegaan.

Wat merkt de inwoner ervan?

We motiveren en begeleiden uitkeringsgerechtigden om weer uitkeringsonafhankelijk te zijn en de regie over hun eigen leven terug te pakken. Het doel is dat de uitkeringsgerechtigde weer participeert in de samenleving, bij voorkeur door werk. Het re-integratiebeleid is niet alleen gericht op een verbetering van de positie van de uitkeringsgerechtigde. Door aan de samenleving deel te nemen, dragen ze ook bij aan die samenleving. De inzet van uitkeringsgerechtigden aan ‘Voor de wijk – Door de wijk’, ‘het Wijkleerteam’, ‘Iedereen in beweging’ en de tegenprestatie, levert een directe bijdrage aan de andere inwoners van onze gemeente.

Met ingang van 2015 beheersen we de uitgaven voor de WSW door een versnelde afbouw. We doen dit verantwoord, met oog voor de medewerkers.

Wat hebben we bereikt?

Op 5 december 2014 heeft het bestuur van de Gemeenschappelijke Regeling Sociale Werkvoorziening de ontwikkelrichting voor de komende jaren vastgesteld. Die bestaat uit drie sporen:

• De acht gemeenten willen beschut werken (in het kader van de WSW) blijvend door Caparis NV laten uitvoeren.
• Caparis NV onderzoekt welke diensten ze kan aanbieden in de behoefte van gemeenten bij de uitvoering van de Participatiewet en Wmo.
• Gemeenten onderzoeken de mogelijkheden om gecontroleerd, in de tijd gefaseerd, de uitvoering van de WSW versneld af te bouwen.

Wat hebben we daarvoor gedaan?

Er is een interne werkgroep Herstructurering Sociale Werkvoorziening gevormd van de acht gemeenten en Caparis NV. Deze werkgroep heeft de strategische ontwikkelrichting uitgewerkt. In oktober 2015 heeft de werkgroep een eindrapportage opgeleverd. Caparis en de gemeenten werken een nadere concretisering uit. Vijf gemeenten, waaronder de OWO-gemeenten, hebben aangegeven aan (een deel van) hun SW’ers passend werk te willen bieden. Dit zal na de aanpassing van de Gemeenschappelijke Regeling in 2016 nader vorm en inhoud krijgen.

Wat merkt de inwoner ervan?

Inwoners van onze gemeente die een vast dienstverband hebben in de WSW houden hun rechten en plichten zoals die in de cao WSW zijn opgenomen. Een belangrijk uitgangspunt bij de wijziging van de rol van de gemeente is het behoud van de werkgelegenheid en de persoonlijke ontwikkeling van de individuele medewerker.

De dorpsbelangen nemen medeverantwoordelijkheid voor de leefbaarheid in hun eigen dorp.

Wat hebben we bereikt?

De dorpsbelangen en bewonerscommissies hebben hun wijk- en dorpenbudgetten ingezet bij diverse activiteiten en projecten voor de leefbaarheid in de wijken en dorpen. Daarnaast denken de dorpsbelangen en bewonerscommissies op regio-niveau mee over regiozaken. Ook wordt een aantal zaken gezamenlijk en regionaal opgepakt.

Wat hebben we daarvoor gedaan?

De wijk- en dorpenbudgetten voor 2014 – 2017 zijn verhoogd met € 1.500 per dorp per jaar. In 2015 zijn de regio-overleggen geformaliseerd. Het college bezoekt niet meer de afzonderlijke PB-en per dorp. In het najaar van 2015 hebben in plaats daarvan gesprekken plaatsgevonden op regio-niveau.

Wat merkt de inwoner ervan?

Omdat de wijk- en dorpenbudgetten zijn verhoogd, starten we met meer activiteiten en projecten in en door de dorpen. Deze initiatieven worden door de PB-en en bewonerscommissies financieel ondersteund. De PB-en worden geacht mee te denken in het regio-overleg over regiozaken. Een aantal projecten wordt dan ook regionaal opgepakt, zoals duurzaamheidswerkgroepen, internet bereikbaarheid met behulp van glasvezel en verkeersveiligheidsprojecten.

We betrekken mensen bij de samenleving, voorkomen verdere achterstand tot de maatschappij en bevorderen een goede gezondheid.

Wat hebben we bereikt?

Samen met de klankbordgroep ‘Kansen voor Jeugd’ is een Bestedingsplan Armoedegelden 2016 – 2018 ontwikkeld. Hieruit is onder andere het Voorleesproject met Humanitas opgezet. Voor inwoners met een laag inkomen en kinderen was er een kledingactie. Deze actie is door inwoners zeer positief ontvangen. Lokale ondernemers hebben hier ook profijt van gehad.

De afspraken met Leergeld, Jeugdsportfonds en Jeugdcultuurfonds zijn uitgevoerd. Kinderen konden onder andere deelnemen aan de vakantiespelweken. Er is een personele koppeling gelegd tussen het Gebiedsteam en Leergeld. Hierdoor zijn de lijnen kort en meer kinderen bereikt. Door signalen uit de praktijk is het verstrekkingenpakket uitgebreid. De deelname aan de collectieve zorgverzekering, de AV Frieso, is toegenomen. Via Scala en het Gebiedsteam zijn inwoners geïnformeerd over het Noodfonds. Uit dit Noodfonds kunnen inwoners individuele vergoedingen krijgen voor uitgaven die normaal gesproken niet voor bijzondere bijstand in aanmerking komen.

Wat hebben we daarvoor gedaan?

In 2015 is de kledingactie van 2014 herhaald en verlengd voor 2016. Er werd een intensieve communicatiecampagne gestart over de AV Frieso. Naast de gebruikelijke kanalen werden alle 200 gecontracteerde OWO-aanbieders benaderd en is er informatie bij dorpskranten aangeboden. Ook zijn gemeentelijke intermediairs zoals huisartsen, tandartsen en fysiotherapeuten bezocht. In samenwerking met Humanitas zijn minimagezinnen met kinderen aangeschreven voor vakantieweken en de Sinterklaasactie.

Wat merkt de inwoner ervan?

Inwoners kunnen met fors financieel voordeel deelnemen aan een uitgebreide verzekering. Vooral voor chronisch zieken en gehandicapten is dit een passend alternatief voor geschrapte geldelijke regelingen. Hiermee bevorderen we een goede gezondheid. Gezinnen met kinderen ontvangen kleding of schoenen in natura en kunnen deelnemen aan sport of andere activiteiten. Hiermee proberen we (verdere) achterstand te voorkomen.