Begrotingsruimte
De begrotingsruimte voor de komende 4 jaar (huidige planperiode) is op dit moment structureel positief. Het gepresenteerde begrotingsperspectief bij de Programmabegroting 2016-2019 is na publicatie van de September- en Decembercirculaire van de algemene uitkering uit het Gemeentefonds behoorlijk naar boven bijgesteld. Deze uitkomst past in onze verwachting zoals we die vorig jaar aan u presenteerden.
Eenmalige besteding
We hebben bij de behandeling van de Programmabegroting 2016-2019 aangekondigd dat we dit jaar komen met voorstellen om de belastingdruk de komende jaren minimaal gelijk te houden, met slechts een trendmatige verhoging, en waar mogelijk te verlagen. Daarnaast komen we met voorstellen voor nieuwe eenmalige bestedingen. In de Kaderbrief 2017-2020 komen wij met een voorstel om hieraan eenmalig invulling te geven. Verlaging van de belastingdruk en investeren in de leefbaarheid & infrastructuur staan hierbij centraal, in overeenstemming met de besluitvorming bij de Kaderbrief 2016-2019. Een deel van het vrij besteedbare deel kan hiervoor binnen de Algemene reserve en de Reserve Strategische projecten worden ingezet.
Onlangs zijn we gestart met het Fonds Ooststellingwerf. Tijdens de voorlichtingsbijeenkomst in februari 2016 was volop belangstelling voor deze nieuwe subsidieregeling. Met veel interesse kijken we uit naar de ideeën en initiatieven die van onderop door de inwoners en lokale organisaties worden aangedragen. We verwachten dat de eenmalige besteding van € 1 miljoen precariogelden de komende jaren bijdraagt tot een goed maatschappelijk en economisch rendement.
Verder ontvangt u dit voorjaar de business case Ecomunity Center. Zoals u hebt aangegeven gaat Ooststellingwerf alleen € 1 miljoen investeren als er een gedegen business case ligt, waarbij alle partijen participeren.
Sociaal Domein
Uit de decembercirculaire blijkt dat de budgetten de komende jaren ten opzichte van 2015 stapsgewijs met € 1,5 miljoen teruglopen naar € 14,2 miljoen in 2019. Dit betekent dat gezien de uitgaven van 2015, maar vasthoudend aan het uitgangspunt dat de te leveren zorg op peil blijft, de komende jaren de kosten verder naar beneden moeten om budgettair neutraal te kunnen blijven.
Aangezien we ons niet kunnen baseren op gegevens uit het verleden en slechts het jaar 2015 als referentiejaar hebben, is het lastig een inschatting te maken van de te verwachten kosten Sociaal Domein voor 2016 en verder. Net als in 2015 zijn de budgetten voor jeugd en AWBZ budgettair neutraal opgenomen in de begroting 2016.
Algemene uitkering
Het financiële meerjarenbeeld wordt jaarlijks sterk beïnvloed door de algemene uitkering uit het Gemeentefonds. Voor de 2e fase van het groot onderhoud aan het Gemeentefonds heeft in 2015 een verdiepingsonderzoek plaatsgevonden naar het subcluster Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Stedelijke Vernieuwing (VHROSV) van het Gemeentefonds. In de komende Meicirculaire 2016 zullen we lezen wat met de resultaten van het onderzoek VHROSV gaat gebeuren.
Vennootschapsbelasting
Vanaf 1 januari 2016 zijn overheden op grond van de Wet Modernisering Vennootschapsbelastingplicht Overheidsondernemingen belastingplichtig voor de vennootschapsbelasting (vpb) als ondernemingsactiviteiten worden verricht. Op basis van de inventarisatie van alle gemeentelijke activiteiten hebben we geen vpb-plichtige activiteiten kunnen ontdekken anders dan (mogelijk) de activiteiten van de grondexploitatie. Na het afronden van de jaarstukken 2015 gaan we onderzoek doen naar de activiteiten van de grondexploitatie voor de vpb. In de loop van dit jaar informeren we u over de uitkomsten.
Belastingen
Onlangs heeft de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties een brief gestuurd naar de Tweede Kamer over zijn voornemen om de precariobelasting op nutsnetwerken af te schaffen. Het wetsvoorstel wordt dit voorjaar naar de Tweede Kamer gestuurd. Het wetsvoorstel gaat uit van afschaffing, maar biedt de gemeente nog tien jaar de mogelijkheid om maximaal het op 1 januari 2016 geldende tarief te hanteren. Als het wetsvoorstel precariobelasting wordt aangenomen dit jaar kan de voorgenomen tariefsverhogingen precariogelden voor de periode 2017 t/m 2019 van € 0,05 per jaar geen doorgang vinden. Dit wetsontwerp zal daarnaast ver strekkende gevolgen hebben voor het begrotingsperspectief op termijn (vanaf 2027).
Verder is door het Kabinet op 8 december 2015 een grotere hervorming/verruiming van het gemeentelijk belastinggebied aangekondigd. Voor de zomer van 2016 komt het Kabinet met een voorstel. Kernpunten van het voorstel zijn de verruiming van het gemeentelijk belastinggebied en een gelijktijdige verlaging van de inkomstenbelasting met € 4 miljard (vanaf 2019), zoals geadviseerd door de Commissie Rinnooy Kan. Op dit moment is niet in te schatten wat de budgettaire effecten kunnen zijn voor onze gemeente.
Tot slot
Het bestaande en breed gedragen behoedzame financiële beleid is ook de komende jaren ons uitgangspunt. Met als resultaat de borging van de goede financiële positie van de gemeente op langere termijn.