Programma 2

Welzijn en Educatie

Ook in 2015 bleek weer dat samenwerking met alle werkzame organisaties rond kinderen en jongeren erg belangrijk is om kansen op een goede schoolloopbaan en een maatschappelijke carrière te vergroten. De samenwerking heeft de afgelopen jaren onder andere geleid tot een forse daling van het aantal voortijdig schoolverlaters. Ook is er een sluitend systeem van observatie en toetsing ontwikkeld. Hierdoor komt ieder kind dat naar de basisschool gaat op de juiste plek, denkend aan Passend Onderwijs.

Begroot € 6.865
Realisatie € 6.629
Resultaat € 236

Thema's

Kunst & Cultuur

Wat willen we bereiken?

Lokale kunst, cultuur en cultureel erfgoed zorgen voor een levendige, culturele gemeente. We voeren een cultuurbeleid dat erop gericht is jong en oud in contact te brengen (en te houden) met kunst en cultuur. Cultuur levert een belangrijke bijdrage aan een aantrekkelijk woon- en verblijfklimaat in Ooststellingwerf. Het belang van cultuur voor de samenleving is dat het mensen ontwikkelt én samenbindt. Iedereen moet de kans en gelegenheid krijgen te participeren.

Wat hebben we bereikt?

In 2015 heeft Stichting Kunstwerf het aanbod van laagdrempelige cultuur- en educatieactiviteiten verbreed. Ook de bestrijding van laaggeletterdheid kreeg aandacht.

Wat hebben we daarvoor gedaan?

De gemeente heeft verschillende culturele instellingen gesubsidieerd. Hiermee streeft de gemeente naar een zo groot en breed mogelijk bereik en het creëren van een laagdrempelige toegang voor de inwoners van Ooststellingwerf. Voorbeelden hiervan zijn de verhoging van de subsidie van Stichting Kunstwerf en Open Stal voor de uitbreiding van hun activiteiten en het digitale aanbod van de Bibliotheek.

Wat merkt de inwoner ervan?

Inwoners hebben toegang tot een breed aanbod aan culturele en educatieve activiteiten. Deze toegang is laagdrempelig georganiseerd.

Onderwijs

Wat willen we bereiken?

 We vergroten de kansen op een goede schoolloopbaan en een maatschappelijke carrière. We zetten in op een goede samenwerking met alle werkzame organisaties rond kinderen en jongeren.

Wat hebben we bereikt?

De samenwerking tussen gemeente, peuterspeelzalen, twee van de drie instellingen voor kinderopvang en basisscholen verloopt prima. Het werken met de Piramidemethode, en alles wat daarbij hoort, is één van de resultaten van deze samenwerking. Een netwerk tussen partijen in en om de school is de basis voor de Brede School. Er is een netwerk ontwikkeld van organisaties en verenigingen waarmee de brede school gezamenlijk activiteiten organiseert. Door deze samenwerking wordt de reikwijdte van de activiteiten versterkt en zijn er meer mogelijkheden om activiteiten uit te voeren.

Het aantal voortijdig schoolverlaters is de afgelopen jaren fors gedaald. Niet alleen landelijk, maar ook in regio ‘De Friese Wouden’. De daling is enerzijds toe te schrijven aan de gezamenlijke inspanningen van scholen, gemeenten en andere partners. Daarnaast is door de aangescherpte meetmethode nu in beeld welke jongeren daadwerkelijk uitgevallen zijn.

Wat hebben we daarvoor gedaan?

Er is er een sluitend systeem van observatie en toetsing ontwikkeld. Hierdoor komt ieder kind dat naar de basisschool gaat op de juiste plek, denkend aan Passend Onderwijs. Er is een gemeentelijk overdrachtsprotocol vastgesteld. Alle kinderen worden uiterlijk twee weken voor de vierde verjaardag schriftelijk overgedragen. De naschoolse activiteiten op de Brede School versterken en verrijken de ontwikkeling en het perspectief van de kinderen. Er is aandacht voor cognitief leren maar zeker ook voor sociaal-emotioneel leren.

Niet alleen de gemeenten, maar ook de scholen werken actief mee aan het voorkomen van voortijdig schoolverlaten. Het regelmatige contact tussen scholen en leerplichtambtenaren of RMC-trajectbegeleiders zorgt voor een preventieve aanpak. Jaarlijks wordt er een actieplan leerplicht en RMC opgesteld. De acties sluiten aan op de doelstellingen van het Beleidsplan Leerplicht en RMC 2011-2015. De activiteiten zijn gericht op het regionaal samenwerken en afstemmen van leerplicht- en RMC-werkzaamheden binnen regio ‘De Friese Wouden’.

Wat merkt de inwoner ervan?

De onderwijsmonitor geeft aan dat we het in Ooststellingwerf goed doen. Op bijna alle onderdelen scoren de Ooststellingwerfse kinderen boven het landelijk gemiddelde. De naschoolse activiteiten zijn belangrijk voor de binding van de Brede School met het dorp of de wijk. Er zijn minder jongeren die zonder startkwalificatie het onderwijs verlaten. Daarmee vergroten we de kansen op een sterke positie op de arbeidsmarkt.

Wat willen we bereiken?

We handhaven de kwaliteit, bereikbaarheid en betaalbaarheid van het onderwijs, binnen de (financiële) kaders van het Rijk.

Wat hebben we bereikt?

In 2015 is de Verordening voorzieningen huisvesting onderwijs Ooststellingwerf opgesteld. De overdracht van het onderhoud van de ‘buitenkant’ naar de schoolbesturen is goed verlopen. De realisatie van het IKC Oosterwolde Noord verliep volgens planning en het bijbehorende Verkeersplan is door de Raad vastgesteld. Het aantal scholen voor openbaar primair onderwijs is aangepast aan het aantal leerlingen. Er zijn twee voormalige schoolgebouwen voor primair onderwijs verkocht.

Wat hebben we daarvoor gedaan?

Er is tijdig en constructief overleg gevoerd met de schoolbesturen. Dit blijkt ook uit het gezamenlijk besluit om de twee openbare scholen voor primair onderwijs te sluiten en de samenwerking bij de werkzaamheden die hiervoor nodig waren. Er werd een Verkeersplan opgesteld door buurtbewoners, de school en adviseurs. Ook dit gebeurde in goed overleg met de projectleider.

Wat merkt de inwoner ervan?

De Verordening voorzieningen huisvesting onderwijs Ooststellingwerf is afgestemd op de geldende wet- en regelgeving. Er is een toekomstbestendige voorziening gerealiseerd, waarbij verkeersstromen in goede banen worden geleid. Het onderhoud blijft op hetzelfde peil. Er zijn minder scholen voor primair onderwijs beschikbaar. De voormalige leegstaande schoolgebouwen krijgen een herbestemming.

Sport

Wat willen we bereiken?

We streven naar gezondere inwoners en het terugdringen van eenzaamheid. Dit stimuleren we door meer mensen te laten sporten. We verhogen de kwaliteit van bewegingslessen op basisscholen. De basisscholen en het voortgezet onderwijs bieden een breed aanbod van na- en tussenschoolse sport- en beweegactiviteiten. De verenigingen hebben voldoende geschoolde vrijwilligers. Door het instellen van een sportraad wordt contact en betrokkenheid tussen sportverenigingen en de gemeente bevorderd.

Wat hebben we bereikt?

Er zijn buurtsportcoaches ingezet. Zij zijn actief in wijken, dorpen en buurten maar ook op de (basis)scholen. De buurtsportcoaches werken intensief samen met de basisscholen (pleinspelen, voorbeeldlessen, levering materialen) en met de scholen voor Voortgezet Onderwijs (ondersteunen bij sport- en beweegprojecten). Daarnaast is er regelmatig contact met de bewonerscommissies en de PB-en over sport- en beweegactiviteiten in de wijken en dorpen. Voorbeelden hiervan zijn een baggerloop, survival, wandeltochten en burendagen. De buurtsportcoaches werken verder samen met zwembad Haulerwijk, LACO en andere commerciële sportaanbieders. Bij Rikkingahof vinden beweegactiviteiten voor ouderen plaats.

Wij hebben besloten om geen sportraad in te stellen. Op dit moment is hier geen draagvlak voor bij de sportverenigingen in Ooststellingwerf.

Wat hebben we daarvoor gedaan?

De buurtsportcoaches zijn gefinancierd vanuit de regeling Brede Impuls Combinatiefuncties vanuit het Rijk en cofinanciering vanuit de gemeente. Deze regeling loopt door tot en met 2016. Er is een begin gemaakt met de evaluatie van de huidige sport- en beweegnota 2009 – 2015 en de eerste opzet van de nieuwe beweegvisie 2016 – 2021. Beide worden in OWO-verband opgepakt en afgerond in de eerste helft van 2016.

Wat merkt de inwoner ervan?

Er zijn meer sport- en beweegactiviteiten in wijken en dorpen. De buurtsportcoaches begeleiden en ondersteunen de lokale initiatieven. Er worden activiteitencommissies opgezet in de dorpen en wijken en de aangeboden activiteiten stemmen we af op de wensen van het dorp en de wijk. De sportdagen op scholen en Koningsspelen worden ondersteund. In Haulerwijk werken we intensief samen met het Jongerenwerk voor sportactiviteiten bij het jeugdhonk en de containers.

Wat willen we bereiken?

Het aanbod van sportvoorzieningen (binnensport, buitensport en zwemvoorzieningen) in onze gemeente is in overeenstemming met de vraag vanuit de verschillende doelgroepen. We houden hierbij rekening met de demografische ontwikkeling. Het aanbod van zwemwater sluit aan bij de vraag vanuit de toeristische sector.

Wat hebben we bereikt?

Het aanbod van sportvoorzieningen blijft gewaarborgd voor de toekomst. De zwembaden blijven bestaan. De verantwoordelijkheid voor de exploitatie van de twee buitenbaden ligt bij de eigenaren. De sporthallen stoten we niet af. De exploitatie blijft bij de externe partij. De storting in de onderhoudsvoorziening wordt voortgezet. De renovatie van de sporthal van sportcomplex de Boekhorst staat gepland in 2016.

Wat hebben we daarvoor gedaan?

In 2015 is de visie sportaccommodaties 2015-2030 opgesteld en door u vastgesteld.

Wat merkt de inwoner ervan?

Door alle inspanningen kunnen inwoners gebruik blijven maken van kwalitatief goede sportvoorzieningen.

Volksgezondheid

Wat willen we bereiken?

In onze gemeente hebben we de volgende speerpunten als het gaat om de gezondheidszorg:

  • Het percentage mensen met overgewicht terugbrengen naar 45%;
  • Het percentage schoolgaande kinderen met overgewicht mag maximaal 5% zijn;
  • Het alcoholgebruik van 13 - 18 jarigen moet dalen naar het Friese gemiddelde van maximaal 32% en het cannabisgebruik naar maximaal 8%;
  • Onze inwoners voelen zich niet eenzaam.

Wat hebben we bereikt?

In 2016 worden de veranderingen ten opzichte van de situatie in 2012 duidelijk. Dan houdt de GGD Fryslân een monitoring over de gezondheidssituatie in onder meer Ooststellingwerf.

Wat hebben we daarvoor gedaan?

Gezondheidsbeleid heeft met veel verschillende beleidsterreinen een raakvlak. We pakken het daarom integraal aan. GGD Fryslân voert de wettelijke taken van de gemeente uit. Daarnaast ontplooien we activiteiten gericht op de vier speerpunten van het gemeentelijke gezondheidsbeleid: overgewicht, alcohol en drugs, eenzaamheid en de effecten van de demografische ontwikkeling.

Wat merkt de inwoner ervan?

In 2015 is het Horecaconvenant afgesloten. Hierin staat onder meer dat de verkoop van drank aan 18-jarigen verboden is. In het basis- en voortgezet onderwijs wordt via preventielessen aandacht besteed aan de nadelen van alcohol, drugsgebruik en roken. Ook in het kader van de Jeugdgezondheidszorg krijgen ouders en kinderen voorlichting over het gebruik van alcohol.

We zetten de buurtsportcoaches in op een tweetal terreinen. In het basisonderwijs waren er ruim 9.000 deelnemers bij de activiteiten in 2015. In de wijken en buurten ruim 1.700. Minima kunnen via Sport Fryslân een beroep doen op ondersteuning bij hun sportbeoefening.

De gemeente neemt deel aan het provinciale voorlichtingsproject De Nuchtere Fries. Daarnaast ondersteunen we via het project Sociale recreatie en dagopvang de ontlasting van de mantelzorgers en eventuele eenzaamheid van de deelnemers. Ook dit jaar heeft de werkgroep Preventief huisbezoek haar huisbezoeken afgelegd. Tot slot is het Huistest-project gestart: ouderen er bewust van maken om hun woningen nu al leeftijdbestendig te maken.

Met het Project Iedereen in Beweging bevorderen we de activering en participatie van inwoners met behulp van sportactiviteiten. Binnen het wijkleertraject Liante gaan verzorgenden in opleiding actief de wijk in om inwoners te ondersteunen op het gebied van eenzaamheid, activering en maatschappelijke participatie. Dit zijn goede voorbeelden van hoe verschillende beleidsterreinen bij de gezondheidszorg betrokken zijn.

Toelichting belangrijkste afwijkingen

In onderstaand overzicht lichten we de afwijkingen in de ‘overige baten en lasten’ > € 25.000 toe.

bedragen x € 1.000

Belangrijkste afwijkingen

Verschil

Maatschappelijke activering

25 V

Culturele hoofdstad

20 V

Leerlingenvervoer

40 V

Huisvesting onderwijs

230 V

Reserve IKC Noord

- 53 N

Algemene reserve

- 130 N

Welzijn- en sportaccommodaties

78 V

Overige kleine afwijkingen

26 V

Totaal afwijkingen

236 V

Maatschappelijke activering, voordeel € 25.000

Dit wordt veroorzaakt door de nabetaling van de Provincie Friesland naar aanleiding van de eindafrekening Prettig wonen en Jeugd; Aandachtsgebieden. De lasten hiervan zijn al in voorgaande jaren verwerkt.

Culturele hoofdstad, voordeel € 20.000

In 2015 is € 5.000 uitgegeven van het budget van € 25.000. Dit restant budget wordt in 2016 weer beschikbaar gesteld vanuit de algemene reserve. Inmiddels zijn in 2016 al weer uitgaven hiervoor gedaan.

Leerlingenvervoer, voordeel € 40.000

Bij de 2e marap 2015 is al € 65.000 structureel voordeel verantwoord. Uiteindelijk blijkt dat nog € 40.000 minder is uitgegeven. Dit wordt veroorzaakt door minder leerlingen in het vervoer en nauwelijks dure trajecten.

Huisvesting onderwijs, voordeel € 230.000

  • Minder investeringswerken, voordeel € 183.000*. Begroot is € 205.000 voor de eenmalige kosten als gevolg van de verbouw/renovatie van het Integraal Kind Centrum (IKC) en € 160.000 voor het verkeerplan. Tot en met 2015 is er daadwerkelijk € 181.726 uitgegeven. Er resteert dus nog € 183.000. Dit betekent een lagere onttrekking, het restant komt weer in 2016 beschikbaar.
  • Voordeel € 43.000 door lagere kapitaallasten als gevolg van bovenstaande.

Reserve IKC Noord, nadeel € 53.000*

Lagere eenmalige kosten als gevolg van verbouw/renovatie van het IKC heeft een lagere onttrekking tot gevolg.

Algemene Reserve, nadeel € 130.000*

Voor het verkeersplan IKC is € 130.000 beschikbaar gesteld uit de algemene reserve. In 2015 is voor het verkeersplan € 13.425 aan kosten gemaakt, deze zijn ten laste gebracht van de reserve IKC Noord. Bij de actualisatie van de reserves en voorzieningen stellen wij u voor om de bijdrage uit de algemene reserve over te hevelen naar de reserve IKC Noord. Dan is de dekking op één plaats ondergebracht en is de verantwoording gemakkelijker.

Welzijn en sportaccommodaties, voordeel € 78.000

  • Een voordeel van € 60.000 sportaccommodatie 3B’s. De onderhoudskosten over het jaar 2014 zijn € 39.000 lager dan de bevoorschotting. Dit bedrag is in 2015 verrekend met de exploitant. Daarnaast is de werkelijke exploitatiebijdrage € 20.000 lager uitgevallen dan was geraamd door een gunstiger prijsindexatie.
  • Een voordeel van € 12.000 sporthal de Steegdenhal. Per abuis is met de begrotingswijziging niet de huuropbrengst voor het gehele jaar opgenomen maar voor een half jaar.

* Maakt onderdeel uit van de incidentele baten en lasten